Svetski dan šuma – 21. mart

Šuma blista,
šuma peva,
la ku ku ku ku ku ku ku…

Ovu tradicionalnu finsku pesmu pamtimo kao našu u izvođenju Dragana Lakovića i hora Kolibri. I upravo od malena i treba da učimo o važnosti održanja šuma.

Međunarodni dan šuma ustanovljen je 1971. godine, a tek 2012. godine Generalna skupština Ujedinjenih nacija donela odluku da će se obeležavanje organizovati 21. marta svake godine, na dan prolećne ravnodnevice na severnoj Zemljinoj hemisferi, odnosno jesenje ravnodnevice na južnoj, kako bi se ukazalo na značaj šuma za opstanak čovečanstva.

Šume su pluća planete i istovremeno najveća fabrika kiseonika, koji nastaje u složenom procesu fotosinteze, kada biljke iz atmosfere usvajaju ugljen-dioksid, a oslobađaju kiseonik. Kiseonik je gas bez boje, mirisa i ukusa, koji udišemo, i bez njega nema života na Zemlji.

Pod značajnije funkcije šuma u našim uslovima ubrajaju se zaštita biodiverziteta, zaštita zemljišta od erozije, zaštita voda, zaštita saobraćajnica, zaštita od pogleda, proizvodnja tehničkog drveta, rekreativne funkcije…

Bez šumskog zemljišta koje pumpa milione tona vode u atmosferu bilo bi manje vlage koja bi se oslobodila u atmosferu da se kondenzuje u oblake i da posle padne kiša. Tako da tamo gde je nekada bila šuma, a danas je razgolićen teren, kiše dugo ne padaju i počinje proces formiranja pustinje.

Da boravak u šumi relaksira čoveka i dosta pozitivno utiče na mentalno i fizičko zdravlje, ukazuju naučnici. Boravak u šumi sa prijateljima i porodicom povezuje ljude, insipriše ih i pomaže pri postizanju ciljeva. Roditelji bi trebalo da vode decu u prirodu od najranijeg uzrasta kako bi stekla zdrave navike i učila o prirodi.

Šume su neophodne za prirodnu ravnotežu života na Zemlji. Ipak, one se vekovima nemilosrdno krče da bi se stvorio prostor za nova naselja, poljoprivredne površine, fabrike i saobraćajnice. Uništavanjem šuma nastaju ekološke promene sa štetnim posledicama, među kojima su prvenstveno promene zemljišta i klime, a s tim u vezi i nestanak mnogih biljnih i životinjskih vrsta. Svesne ovih opasnosti i u cilju očuvanja šuma tj. opstanka života na Zemlji, bogatije države štetu smanjuju primenom koncepta održivog gazdovanja šumama.

• Šume pokrivaju oko 30% ukupnih kopnenih površina Zemlje
• U šumama živi više od 300 miliona ljudi
• Više od 25% lekova potiču iz biljaka prašume
• Za godinu 1ha lišćarske šume filtrira 50-76 tona prašine
• Godišnje se uništava 13 miliona hektara šuma

Šume u Srbiji

Prema podacima Nacionalnog inventara šuma, Srbija pripada srednje šumovitim zemljama, s prosečnom pokrivenošću šumskom vegetacijom. Pod šumama u Srbiji je 2.254.000 hektara, odnosno 29,1% teritorije, a nacionalnom Strategijom pošumljavanja teži se da se taj procenat podigne na oko 42% do 2050. godine. Od toga državne šume čine 53 odsto, a ostalo su privatne. Šume u Srbiji čini 49 vrsta drveća – 40 lišćarskih i 9 četinarskih.

“Srbijašume” organizovala akcije pošumljavanja

Javno preduzeće “Srbijašume” objavilo je da je danas obeležilo Svetski dan šuma akcijama pošumljavanja u 17 svojih gazdinstava širom Srbije.

Šumari su danas, kako je navedeno u saopštenju, pošumljavali i držali predavanja u brojnim osnovnim i srednjim školama na temu ovogodišnjeg Dana šuma “Šume i održiva proizvodnja i potrošnja”.

U Beogradu Dan šuma je obeležen zajedno sa studentima Šumarskog fakulteta imboličnom sadnjom 100 sadnica na Кošutnjaku.